Niello
Agrostemma githago
Caryophyllaceae
Àutri noum : Courouno-di-blad, Pebreto, Barbudo, Nialo, Aniello.
Noms en français : Nielle, Nielle des blés.
Descripcioun :Erbo pulèu grando que trachis dins li blad e que fai de poulìdi flour roso.
Usanço :Li grano de niello soun empouisounanto, ço que dounavo, à passa tèms (avans la criblo di gran), de farino qu'èron pas manjadisso (farino nielado). Pèr acò la nielo èro levado di champ avans o dóu tèms di meissoun : "Iéu me rapelle que me mandavo moun pèro, ère pichouno ! -Vai ciéucla un pau aquéu caire de blad -De que fau leva ? - De nielo", me disié ! O peréu : "Meissounavian l'espéuto à la fauciho, e levavian aquéli planto que i'avié dedins... La nielo fasié de grano negro" (G. Gabinel e J. Chapus in O. Madon, op. cit., p. 127).
Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1 m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Agrostemma
Famiho : Caryophyllaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Champ de cerealo
Liò : Champ
- Meissoun
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Agrostemma githago L., 1753
Vesso(-di-dos-grano)
Vicia disperma
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Vesce à deux graines.
Descripcioun :La vesso-di-dos-grano trachis dins li tepiero seco, ermas e champino de Prouvènço séusouso. Fai de pichòti dóusso bruno un cop maduro, caupènt dos grano. Se recounèis peréu à si grapo de flour vióuleto o bluio de dos à sièis flour pourtado sus un long pecou, pamens pu court que la fueio proche. Li fueio soun acabado pèr uno vediho e li dos sepalo de darrié soun soun bèn mai courtet (e remounton) que li tres de davans (fotò).
Usanço :Ramenten qu'èi pas counseia de manja de grano de vesso, que soun empouisounanto e dounon uno malautié néuroulougico, lou latirisme (presènci d'ODAP).
Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Vicia
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 4 à 5 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Remarco : Noun
Mars à mai
Liò : Tepiero seco
- Ermas
- Champino
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano-Ouèst
Ref. sc. : Vicia disperma DC., 1813